Nieuwsbrief 7, Maart 2021: Lipoedeem

Lipoedeem-stadia

Inleiding

De betekenis van het woord lipoedeem is letterlijk ‘vetzwelling’. Lipoedeem is een aandoening waarbij er een afwijkende en verstoorde vetverdeling in het onderlichaam is. Soms zijn ook de armen aangedaan. Deze aandoening komt alleen bij vrouwen voor en heeft een erfelijk component. Vaak is er bij doorvragen in een intakegesprek een relatie te zien met een moeder, oma of tante.

Het is een progressieve aandoening die meestal rond de puberteit tot uiting komt of bij hormonale veranderingen door bijvoorbeeld een zwangerschap.

Lipoedeem kenmerkt zich door oedeem in de benen die stopt bij de enkels. Dit wordt cuff sign genoemd. De huid is vaak pijnlijk bij aanraking, geeft snel blauwe plekken en de benen voelen zwaar en vermoeid aan. Uit onderzoek is gebleken dat het kenmerkend is bij lipoedeem dat de aandoening vrijwel niet reageert op een dieet. Bij jonge meisjes kan dit zorgelijk zijn, er kan een eetstoornis ontwikkeld worden. Veel vrouwen voelen zich niet gezien en begrepen. Er wordt hen verteld af te vallen omdat ze te dik zijn. Hierdoor worden ook psychische problemen ontwikkeld.

Als huidtherapeuten kunnen wij veel betekenen voor deze patiëntengroep. Door een goede samenwerking met een diëtiste en fysiotherapeut kunnen we ervoor zorgen dat patiënten toch gewichtsverlies hebben en daarmee minder klachten ervaren. Eventueel kan voor psychische klachten een psycholoog ingeschakeld worden.

Het dragen van compressie is bij lipoedeem heel belangrijk. Maar er zijn ook diverse behandelingen mogelijk zoals endermologie en/of pneumatische compressie.

In de huidtherapie kunnen we deze patiënten een zorgpad bieden waar op meerdere gebieden aandacht geboden wordt. Naast samenwerking met paramedici en het geven van behandelingen kunnen we ook goede adviezen geven voor bijvoorbeeld de juiste sport (zwemmen) en bewegingsoefeningen.

Intakegesprek

Tijdens het intakegesprek wordt er dieper ingegaan op de volgende factoren:

  • Klinisch beeld zoals het hebben van een sinaasappelhuid (cellulitis), het symmetrisch aspect, aanwezigheid van een cuff sign en eventuele blauwe plekken.
  • Bijbehorende klachten zoals gevoeligheid en/of van de huid. Ook zware benen, heupen, billen en/of armen behoren tot het klachtenbeeld.
  • Erfelijke aspecten
  • Hormonale verandering (puberteit, zwangerschap of overgang)
  • Voedingspatroon
  • Pijn bij inspanning

Aan de hand van de intake en de inspectie zal er in samenspraak met de patiënt een behandelplan worden opgesteld met bijbehorende adviezen. Tevens zal er gekeken worden of de patiënt gebaat is bij een doorverwijzing naar een ander specialisme.

Zelfmanagement

In de behandeling wordt veel aandacht besteed aan zelfmanagement. Naast dat het belang van compressietherapie wordt besproken, wordt er ook in gegaan op bewegings- en eetgewoonten. Indien nodig kunnen in overleg met de cliënt diverse paramedici ingeschakeld worden om zo een volledig behandeltraject aan te kunnen bieden. Denk bijvoorbeeld aan fysiotherapie, een diëtiste of psycholoog.

Behandelingen

Bij Dermea worden voor lipoedeem diverse behandelingen aangeboden. Echter wordt per cliënt een passend behandeltraject ontwikkeld. Iedere cliënt en het daarbij behorende lipoedeem is uniek, daarom zal deze behandeling altijd maatwerk zijn.

Compressietherapie

Compressietherapie is genoodzaakt (een voorwaarde voor verdere behandeling) en het belangrijkste onderdeel van onze behandeling. Compressie op het been of op de arm zorgt voor een druk van buitenaf. Het zorgt voor een ondersteuning van het vaat en/of lymfestelsel met als gevolg dat klachten als oedeem en een zwaar/vermoeid gevoel van de benen verminderen.
Daarnaast zorgen we met compressie ervoor dat de resultaten die behaald zijn door middel van therapie blijven behouden.

Endermologie

Een endermologie behandeling is effectief om onderhuids bindweefsel te behandelen. Dit wordt uitgevoerd met een LPG-apparaat. Wat het apparaat doet is de huid op een gecontroleerde manier vacuümzuigen en tegelijkertijd de huid uitrolt, kneed en masseert. Dit zorgt ervoor dat onregelmatigheden en verklevingen minder zichtbaar worden waardoor de huid soepeler, elastischer en minder pijnlijk aanvoelt. Een ander effect van een endermologie behandeling is dat de bloed- en lymfecirculatie worden gestimuleerd waardoor er een verhoogde toevoer van zuurstof ontstaat en afvalstoffen sneller worden afgevoerd.

Ambulante compressietherapie

Ambulante compressietherapie (ACT), ook wel zwachtelen genoemd, is de meest gebruikte vorm van oedeemtherapie om een afname van oedeem te realiseren. Deze therapie kan in sommige gevallen nodig zijn wanneer er sprake is van lipo-lymfoedeem. De werking van zwachtelen ontstaat doordat deze op het been druk van buitenaf geven waardoor onder andere de kuitspierpomp wordt ondersteund.

Intermitterende pneumatische compressietherapie

Intermitterende pneumatische compressietherapie, ook wel IPC genoemd, zorgt voor druk op het onderlichaam, been of de arm van buitenaf. Er wordt een manchet om de te behandelen ledemaat geschoven die uit een aantal kamers bestaat. Iedere kamer wordt trapsgewijs opgeblazen waardoor er een oplopende druk ontstaat. De pompende beweging zorgt ervoor dat overtollig vocht wordt afgevoerd en uiteindelijk via de nieren het lichaam weer zal verlaten.

IPC therapie wordt altijd aangevuld met een compressiemiddel zoals bijvoorbeeld een kous of zwachtels. Wanneer er geen aanvullende compressie gedragen wordt zal het resultaat, behaald tijdens de behandeling, erna weer langzaam te niet gedaan worden.

Vergoeding

Lipoedeem kan onder oedeemtherapie worden vergoed vanuit het aanvullend pakket. Omdat het een chronische aandoening is, wordt oedeemtherapie vanaf de 21ste behandeling betaald vanuit de basisverzekering. Dit houdt in dat de eerste 20 behandelingen vergoed moeten worden vanuit het aanvullende pakket.

Nieuws in de praktijk

Nieuwbrieven bibliotheek

Vanaf heden is het mogelijk alle nieuwbrieven terug te lezen op onze website. U kunt ze terugvinden onder het kopje praktijk. Op deze pagina kunt u ook eenvoudig collega's die graag de nieuwsbrief zouden willen ontvangen toevoegen.

Klik hier om naar de pagina te gaan

Afscheid Carolien

Onze lieve Carolien gaat ons per 01-04-2021 verlaten. Het afgelopen jaar hebben we een mooie samenwerking met elkaar gehad en we vinden het jammer om haar te zien gaan. Carolien gaat zich meer focussen op haar andere werkzaamheden. Wij zijn ervan overtuigd dat onze paden zich in de toekomst nog wel vaker zullen kruisen.Haar werkzaamheden in de Bilt zullen worden overgenomen door Leonore, zij gaat haar uren uitbreiden. Leonore kijkt erna uit alle zorgverleners in deze omgeving te leren kennen. En schroom niet zelf alvast een afspraak in te plannen indien daar behoefte aan is.

IMG-20201002-WA0003

Tot slot

Mochten jullie suggesties hebben voor onze nieuwsbrief of een onderwerp waar je graag meer over wilt weten, laat het ons weten! info@dermea.nl

In onze volgende nieuwsbrief we meer vertellen over keratosis pilaris